2024: Năm của sự “phục hồi”

Mặc dù đối mặt với những thách thức chính trị lớn, nền kinh tế thế giới vẫn cho thấy khả năng phục hồi trong năm 2024. Lạm phát toàn cầu ước giảm xuống còn 2,8% vào cuối năm nay, thấp hơn đáng kể so với mức 4% của năm 2023, góp phần hỗ trợ chi tiêu hộ gia đình.

Theo giới phân tích, nhiệm kỳ thứ hai của ông Donald Trump tại Nhà Trắng có thể dẫn đến những thay đổi lớn trong chính sách thương mại, thuế, từ đó tác động đến dòng vốn đầu tư và hoạt động kinh doanh trên toàn cầu. Điều này khiến các nền kinh tế tiếp tục phân chia thành các khối địa chính trị, dẫn đến nền kinh tế toàn cầu bị phân mảnh hơn.

Trong báo cáo Triển vọng Kinh tế thế giới, Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) nhận định, khoảng cách tăng trưởng giữa các nền kinh tế đang dần thu hẹp so với thời điểm đầu năm 2024 và hoạt động kinh tế tiếp tục phục hồi. IMF dự báo tăng trưởng kinh tế toàn cầu trong năm 2024 ở mức 3,2%.

Báo cáo triển vọng kinh tế thế giới mới nhất của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD), Liên hợp quốc, Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB), Fitch Ratings cũng đều đưa ra các con số lạc quan, dù thấp hơn so với dự báo của IMF.

Mỹ vẫn là “điểm sáng” chính, bất chấp tăng trưởng chậm lại trong quý III/2024. Mặc dù đầu năm 2024 có nhiều lo ngại rằng nền kinh tế Mỹ sẽ gặp rắc rối do ảnh hưởng của lãi suất cao nhất trong hơn 20 năm, nhưng khả năng phục hồi của nền kinh tế lớn nhất thế giới đã liên tục gây bất ngờ cho các nhà kinh tế và thị trường. Nền kinh tế Mỹ không chỉ vượt trội so với tất cả các nước G10 khác mà còn tăng trưởng với tốc độ gần gấp đôi so với dự đoán của các nhà kinh tế vào đầu năm. Tăng trưởng GDP của nền kinh tế lớn nhất thế giới này dự kiến sẽ đạt trung bình 2,6% trong năm 2024.

Tại Trung Quốc - nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới, tiêu dùng trong nước có dấu hiệu phục hồi, nhưng sự trì trệ của lĩnh vực bất động sản và tài chính vẫn gây ảnh hưởng không nhỏ đến tăng trưởng kinh tế. IMF dự báo tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc ước đạt 4,8% cho cả năm 2024. Tuy vậy, với những diễn biến tích cực gần đây, Ủy ban Tài chính và kinh tế trung ương Trung Quốc tự tin rằng, nền kinh tế Trung Quốc dự kiến sẽ tăng trưởng khoảng 5% trong năm nay, đạt mục tiêu của Chính phủ nước này.

Tại châu Âu, kinh tế có dấu hiệu phục hồi với tăng trưởng khu vực ước đạt 1,5% cho cả năm 2024. Trong khi đó, Ấn Độ nổi lên như một “ngôi sao sáng” với mức tăng trưởng dự kiến 7%. Các thị trường mới nổi và các nền kinh tế đang phát triển cũng có triển vọng tăng trưởng ổn định, khoảng 4,2% cho cả năm 2024…

Dự báo tăng trưởng 3,2 - 3,3 trong năm 2025

Năm 2024 được gọi là một năm “siêu bầu cử”, với khoảng 60 quốc gia và vùng lãnh thổ tổ chức các cuộc bầu cử quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến cục diện chính trị và kinh tế toàn cầu. Trong đó phải kể đến cuộc bầu cử Mỹ, Nghị viện châu Âu, các cuộc bầu cử tại các nền kinh tế lớn và mới nổi như Nga, Ấn Độ, Anh, Nhật Bản, Indonesia, Mexico… Giới phân tích cho rằng, những thay đổi chính trị sẽ mở ra những cơ hội mới, nhưng cũng đặt ra không ít thách thức mới cho sự ổn định và tăng trưởng kinh tế thế giới trong thời gian tới, đặc biệt giữa bối cảnh hậu đại dịch Covid-19, căng thẳng địa chính trị gia tăng và lạm phát cao.

Năm 2025 được dự báo sẽ tiếp tục là một năm có nhiều biến động nữa đối với kinh tế toàn cầu. Những hậu quả còn “sót lại” của đại dịch Covid-19, cùng với cuộc xung đột Nga - Ukraine và căng thẳng tại Trung Đông sẽ tạo ra một bức tranh kinh tế phức tạp và khó đoán định.

Xu hướng phân mảnh kinh tế và căng thẳng địa chính trị đang gia tăng, đặt ra những thách thức đáng kể cho tăng trưởng và hợp tác toàn cầu. Việc các quốc gia ngày càng áp đặt nhiều hàng rào thương mại, hạn chế đầu tư và theo đuổi chính sách bảo hộ có thể làm gián đoạn chuỗi cung ứng, suy giảm thương mại toàn cầu và kìm hãm tăng trưởng.

Trong dự báo về triển vọng kinh tế 2025, các tổ chức tài chính quốc tế như IMF, Ngân hàng Thế giới (WB) và OECD đều đồng thuận rằng, tăng trưởng kinh tế toàn cầu sẽ chậm lại trong năm 2025, duy trì ổn định, bất chấp những thách thức đáng kể.

IMF dự báo mức tăng trưởng GDP toàn cầu khoảng 3,2% trong năm 2025. Trong khi đó, WB đưa ra mức dự báo tăng trưởng 3,3% cho năm 2025, so với mức tương ứng 3,5% trước đại dịch Covid-19. Ngân hàng đầu tư Goldman Sachs, dù lạc quan hơn, cũng chỉ dự báo tăng trưởng chỉ ở mức vừa phải trong năm tới. Ngân hàng này dự đoán tốc độ tăng trưởng GDP toàn cầu sẽ giảm xuống còn 3% vào năm 2025, từ mức 3,2% của năm 2024.

Theo báo cáo Triển vọng Kinh tế mới nhất của OECD, nền kinh tế toàn cầu được dự báo sẽ tăng trưởng ở mức 3,3% vào năm 2025, tăng nhẹ từ 3,2% vào năm 2024 và giữ mức 3,3% vào năm 2026. Lạm phát tại các nước OECD được kỳ vọng sẽ tiếp tục giảm, từ 5,4% trong năm 2024 xuống 3,8% vào năm 2025 và 3,0% vào năm 2026. Xu hướng này được hỗ trợ bởi chính sách tiền tệ thắt chặt vẫn duy trì ở hầu hết các quốc gia. Tỷ lệ lạm phát đã quay về mức mục tiêu của ngân hàng trung ương tại gần một nửa các nền kinh tế phát triển và khoảng 60% các nền kinh tế mới nổi./.